Dünya Çocuk Hakları Günü

 

           Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 20 Kasım 1989 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda kabul edilmesi münasebetiyle her yıl Kasım ayının 20’nci günü tüm dünyada “Dünya Çocuk Hakları Günü” olarak kutlanmaktadır. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, tarihte en geniş kabul gören insan hakları belgesidir. Bu sözleşme sayesinde çocukların hakları yasalarca da tanınmaktadır.

           1990 yılında Çocuk Haklarına Dair Sözleşme'nin altına imza atan ilk ülkelerden biri olan Türkiye Cumhuriyeti çocuklara büyük önem vermektedir. Büyük önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün yüce Meclisin açılış günü olan 23 Nisan 1920 tarihini çocuklara bayram olarak hediye etmesi ve bu anlamlı günün hâlen tüm dünyada kutlanan tek çocuk bayramı olması bunun önemli bir göstergesidir. Ayrıca Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “Çocuklar her türlü ihmal ve istismardan korunmalı, onlar her koşulda yetişkinlerden daha özel ele alınmalıdır” sözü, adeta Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin özü niteliğindedir.

           Çocuk hakları, kanunen dünya üzerindeki tüm çocukların doğuştan sahip olduğu; eğitim, sağlık, yaşama, barınma; fiziksel, psikolojik veya cinsel ihmal-istismara karşı korunma haklarının hepsini birden tanımlamakta kullanılan evrensel kavramdır.   Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne göre, çocukların kim olduklarına; nerede doğduklarına, cinsiyetlerine, dinlerine, dillerine, ırklarına ya da sosyal kökenlerine bakılmaksızın çocuğun yararı gözetilmeli, yaşama ve gelişmeleri sağlanmalıdır. Çocukları etkileyebilecek her kararda, çocuğun üstün yararının korunması yönünde kararlar verilmeli ve her zaman için onların üstün yararına öncelik tanınmalıdır.

        Çocuk haklarının korunmasında yapılan bütün çalışmalar önemli olmakla birlikte, küresel ölçekte çocuk hakları konusunda olması gerekenin çok uzağında olunduğu görülmektedir. Dünya’nın farklı coğrafyalarında yaşanan kitlesel ve yoğun çocuk hakları ihlalleri olması gereken noktadan uzak olduğumuzun açık göstergesidir. Bugün Filistin Gazze’de İsrail tarafından gerçekleştirilen yoğun ihlallere şahit olunmaktadır. Bu ihlallerin sonucunda sayısız çocuk hayatını kaybediyor, birçoğu sakat veya öksüz kalıyor, sevdiklerinden ayrılarak yerinden-yurdundan edilerek, şiddet, korku ve zorluk dolu ortamda ağır travmalar yaşıyor. Sonuç olarak Çocuk Haklarına Dair Sözleşme’de çocukların yaşama hakkı, eksiksiz biçimde gelişme hakkı, zararlı etkilerden, istismar ve sömürüden korunma hakkı ihlal ediliyor.

         Çocuklarımızın barışın hâkim olduğu sevgi dolu bir ortamda; savaştan, şiddetten, kinden ve nefretten uzak yaşayabileceği bir dünyanın tüm ülkelerin ortak gayretleriyle kurulabileceği unutulmamalıdır. Bugün tüm insanların toplumda çocukların korunması için üzerine düşeni yapması adına, Dünya Çocuk Hakları Günü’nün hatırlanması daha fazla önem taşımaktadır. Bu düşüncelerle tüm çocukların gülümsediği, daha sağlıklı ve daha mutlu olduğu, her alanda haklarına bütünüyle kavuştuğu ve savaşların olmadığı bir dünyada yaşamalarını diliyoruz.

Merkez Müdürü Doç. Dr. Dilek KÜÇÜK ALEMDAR

---